Effect van Ritalin op kinderhersenen
Ritalin en antidepressiva zijn de medicijnen die het meeste worden voorgeschreven aan kinderen. In 2021 waren er gemiddeld 85.000 jongeren tot 18 jaar die methylfenidaat (ook wel bekend als Ritalin) gebruikten. Schrikbarend hoge cijfers. ADHD is een aandachtstoornis. Kinderen met ADHD kunnen zich vaak minder goed concentreren, raken snel afgeleid, kunnen impulsief gedrag vertonen en voelen ze zich vaak onrustig (hyperactiviteit).
Wetenschappelijke studie broodnodig
Methylfenidaat is erg effectief in de behandeling van ADHD. Alleen was er nog weinig bekend over de effecten ervan op de hersenontwikkeling bij kinderen.
Prof. Liesbeth Reneman (hoogleraar en neuroradioloog in het Amsterdam UMC), is vanaf oktober 2020, met financiële steun van Kiddy Goodpills gestart met de laatste fase van een groot, meerjarig onderzoek naar de langetermijneffecten van methylfenidaat. De zogeheten E-pod study. In feite wil zij, met haar onderzoeksteam, weten of de effecten van Ritalin bij kinderen die gediagnostiseerd zijn met ADHD (en meer specifiek in hun hersenen) anders zijn dan in volwassenen.
Opzet van het onderzoek
99 jongens en mannen begonnen als kinderen aan het onderzoek en zijn nu bijna volwassen. Zij namen acht jaar geleden voor het eerst deel aan onderzoek naar de korte-termijneffecten van Ritalin op de hersenen van kinderen. Met geavanceerde MRI-scans wordt de ontwikkeling van hun hersenen in beeld gebracht, maar ook wordt gekeken naar hoe ADHD-symptomen, cognitie en slaap zich ontwikkelen bij deze proefpersonen.
Op dit moment is het onderzoeksteam van Reneman bezig met een vierjarige follow-up, waarbij ze kijkt hoe de hersenen van de proefpersonen van het onderzoek zich vier jaar later hebben ontwikkeld. Daarbij worden data vergeleken met een extra controlegroep van kinderen zonder ADHD, die geen Ritalin gebruiken.
Doel van het onderzoek is om kinderartsen- en aanpalende specialisten in heel Nederland (en de EU) te voorzien van evidence-based behandelaanbevelingen voor ADHD om in de klinische praktijk toe te passen.
Onderzoeksteam
Het onderzoeksteam bestaat, naast Reneman uit zeven onderzoekers, PHD-studenten en studenten. Bij de uitvoering van het onderzoek zijn neurologen, jeugdpsychiaters en psychologen betrokken van vijf instituten die ook de patiëntbelangen vertegenwoordigen. Ook deze studie heeft hinder ondervonden van de maatregelen rondom COVID-19, bijv. door gesloten MRI-scanners. De studie zal nu naar verwachting in het tweede kwartaal van 2024 kunnen worden afgerond.
Prof. L. Reneman werd geïnterviewd over dit onderzoek, kijk hier naar het filmpje.
Als je nog meer wilt weten kijk dan op de onderzoekspagina van Amsterdam UMC.
Prof L. Reneman: wat we hopen te bereiken
In een eerder onderzoek, acht jaar geleden, is gezien dat veranderingen optraden in de structuur en functie van de hersenen van jongens die vier maanden met MPH waren behandeld. Deze veranderingen was niet zichtbaar bij volwassenen. Op basis van proefdierenonderzoek is de verwachting dat de veranderingen die we bij jongens zagen meer uitgesproken zullen zijn. Bij volwassenen verwachten we dat niet.
Prof. L. Reneman: “Onze algemene hypothese en verwachting is dat behandeling met MPH tijdens de hersenontwikkeling, maar niet bij volwassenen, resulteert in veranderingen die afhankelijk zijn van de leeftijd. Mogelijk zelfs een ‘normalisatie’ van hersenstructuur en hersenfunctie bij kinderen. We moeten nu uitzoeken of deze veranderingen permanent zijn en kunnen leiden tot positieve gedragsveranderingen, zoals vermindering van ADHD-symptomen ook na stoppen met medicatie, minder kans op verslaving en verbeterde slaap. Maar het is ook mogelijk dat ze kunnen leiden tot negatieve bijwerkingen zoals meer angst en depressieve symptomen. Met de kennis van nu verwachten we dat kinderen die minder lang MPH slikken er op de lange termijn beter uitkomen. We bepleiten dan ook dat het stellen van de diagnose ADHD strenger wordt gereguleerd. En dat we niet snel patiënten selecteren voor een behandeling met alleen een aangepaste dosis per leeftijdsgroep.”
Help mee aan dit onderzoek
Voor dit onderzoek hebben we in totaal € 150.000 nodig, waarvan we bijna € 100.000 al hebben opgehaald. Voor de laatste fase hebben we nog een bedrag van € 53.000 nodig. Help ons mee en doneer via onderstaande button.
Onderzoekspartners
Steun Kiddy Goodpills
Help ons met onderzoek naar medicijnen voor kinderen.